Keurmerken bouwmaterialen

Hieronder vind je een overzicht van de meest relevante keurmerken met betrekking tot natuurlijke bouwmaterialen. Voor inzicht in de meest duurzame isolatiematerialen hanteert Groene Bouwmaterialen over het algemeen gegevens van onafhankelijke Duitse keuringsinstituten. Daarnaast verkopen wij bij voorkeur producten met het gerenommeerde Nature Plus keurmerk. Zo zorgen wij voor de beste producten, met respect voor de wereldwijde ecosystemen waar wij als mensen onderdeel van zijn. Er zijn twee belangrijke redenen om informatie van de onafhankelijke Duitse keuringsinstituten en het Nature Plus keurmerk te gebruiken in plaats van de Nederlandse normen. De eerste is dat Nederland eigen regels hanteert over biobased materialen, en de tweede is dat de Nederlandse LCA-methode afwijkt van de Europese.

Nederland hanteert eigen regels over duurzame isolatiematerialen

Nederland hanteert zijn eigen regels waardoor er onduidelijkheid ontstaat over wat de meest duurzame isolatiematerialen zijn. We zien dan ook enorme verschillen tussen hoe isolatiematerialen hier in Nederland worden beoordeeld en hoe dit gebeurt in de omliggende landen. In sommige Nederlandse lijstjes komen bijvoorbeeld steenwol en glaswol als duurzaam naar voren, terwijl biobased producten ineens een aantal plaatsen op de lijst zijn gezakt. Toch op zijn minst opvallend aangezien glaswol en steenwol van eindige grondstoffen worden gemaakt en deel zijn van de technische kringloop, terwijl producten van natuurlijke vezels in de basis al een positievere CO2 inhoud hebben, hergroeibaar zijn en (dus) deel van de biologische kringloop. In de omliggende landen zien we dan ook dat de isolatiematerialen gemaakt van natuurlijke vezels het beste presteren als circulair en duurzame producten.

Grafiek: Co2 emissies bij de productie van isolatiematerialen

Nederlandse LCA-methode wijkt af van de Europese 

De Nederlandse Levens Cyclus Analyse (LCA) methodiek wijkt af van de Europese methode omdat instanties in Nederland onder andere accepteren dat de fabrikant zelf de basisgegevens aanlevert voor een LCA. Doordat de fabrikant veel geld moet betalen om een LCA uitgewerkt te krijgen is van onafhankelijkheid weinig sprake. Dit zien we tevens terug in dat wanneer er geen producent is die wil betalen voor de LCA van een product(groep), dan rekent het keuringsinstituut met de meest ongunstige internationaal beschikbare gegevens voor dit type vezel. Zelfs wanneer er gewoon een nauwkeurige LCA beschikbaar is uit een van de omliggende landen. Dit is in Nederland bijvoorbeeld gebeurd met schapenwolisolatie, zie het kopje “Schapenwol isolatie duurzaam?” verder op de pagina voor de verhoudingsgewijs kleine (familie) bedrijven is het ondoenlijk om in een relatief kleine markt dit onrecht, recht te zetten. Dankzij Isolena schapenwol isolatie is dit toch gelukt! In 2023 is er een nieuwe LCA en EPD berekent en is deze opgenomen in de Nederlandse Milieu Database, met een voor biobased isolatie uitzonderlijk goede MKI score.

Natureplus

Natureplus is een Duits keurmerk voor ecologische bouwmaterialen en bestaat sinds 2001. Het keurmerk kunt u terug vinden een groot aantal bouwmaterialen, zoals isolatiemateriaal, verf en hout. Natureplus is gebaseerd op drie pijlers: klimaatbescherming, gezond wonen & werken en ecologische duurzaamheid. Bij dit label is het gebruik van schadelijke stoffen zoals zware metalen en pesticiden niet toegestaan. Het stelt daarnaast zeer strenge eisen aan vluchtige organische stoffen (VOS). Het label hanteert criteria voor geurhinder. Het legt normen op voor onder meer het energieverbruik en de broeikasgasuitstoot bij de productie. Verder zijn er criteria inzake het gebruik van duurzame materialen (zoals FSC-hout en plantaardige ingrediënten) voor bepaalde categorieën.

Ten slotte legt het label specifieke kwaliteitscriteria op aan producten en is het erkend door bouwprofessionals, consumenten, milieuorganisaties en overheidsorganisaties. Ook internationale gebouwbeoordelingssystemen, zoals BREEAM en HQE erkennen Natureplus De verificatietesten om te voldoen aan de eisen van natureplus worden uitgevoerd door geaccrediteerde laboratoria en experts volgens internationale normen. Dit maakt het natureplus-keurmerk voor bouwproducten het enige Europese milieukeurmerk op basis van strikte wetenschappelijke criteria.

Natureplus is ook een sociaal label. Het label legt een hele reeks sociale criteria op, gebaseerd op de ILO-conventies, waaronder een verbod op dwangarbeid of gebonden arbeid, vakbondsvrijheid, een gegarandeerd minimumloon en het recht op collectief overleg, een werkweek van maximaal 48 uur en een verbod op kinderarbeid en discriminatie. De controle gebeurt op basis van beoordelingsrapporten. Analyses worden uitgevoerd door verschillende onafhankelijke testinstituten, aangeduid door Natureplus.

Dubo

DUBOkeur wil laten zien dat een product met dit label tot de milieuvriendelijkste variant in zijn soort behoort. NIBE heeft een eigen methode ontwikkeld om de milieubelasting te bepalen. Het DUBOkeur staat op bouwproducten en inrichtingsmaterialen die milieuvriendelijker zijn dan vergelijkbare producten. Het wordt gecontroleerd, maar niet onafhankelijk. Het DUBOkeur staat ook op verschillende bouwproducten zoals gevelbekleding, buitenkozijnen, mortels, spouwmuurisolatie, platen met houtvezels, maar bijvoorbeeld ook op vloerbedekking. Een voorbeeld van een product van Groene Bouwmaterialen met het DuboKeur is Metisse katoen isolatie.

FSC

Het FSC-systeem zorgt ervoor dat de bossen op onze wereld door middel van verantwoord bosbeheer behouden kunnen blijven. Met verantwoord bosbeheer wordt bedoeld het beschermen van het leefgebied van planten en dieren en respect voor de rechten van de lokale bevolking en bosarbeiders. De Forest Stewardship Council (FSC) is een internationale organisatie die zich inzet voor behoud en verantwoord bosbeheer wereldwijd. FSC spreekt van verantwoord bosbeheer wanneer op evenwichtige wijze rekening wordt gehouden met de ecologische, sociale en economische aspecten die bij bosbeheer horen. Al onze hout en plaatmaterialen zijn minimaal FSC-keurmerk.

PEFC

PEFC is een internationaal keurmerk voor houtproducten en papier. PEFC staat voor Programme for Endorsement of Forest Certification. Het wordt gesteund door overheden, bedrijven en regionale organisaties. Hout met het PEFC-keurmerk komt uit duurzaam en sociaal beheerde bossen. PEFC vindt dat bossen met een hoge natuurwaarde niet mogen worden gebruikt voor commerciële doeleinden, ook kwetsbare bosgebieden vallen hieronder. Houtkap langs waterlopen en op steile hellingen bijvoorbeeld is niet toegestaan omdat op dergelijke plekken erosie kan ontstaan.

Boskap mag ook niet leiden tot verdwijnen van bos of verlies biodiversiteit of het natuurlijk herstelvermogen aantasten. Dat betekent dat na het kappen van bomen het bos de kans moet krijgen zich te herstellen. Er mag dus niet meer hout gekapt worden dan er kan aangroeien. PEFC hanteert ook criteria die zich richten op sociale aspecten. Voor het behoud van tropische bossen is dit van groot belang. Onze OSB platen en ESB(ogb) platen zijn (deels) PEFC gecertificeerd.

Der Blaue Engel

Kunnen houten constructieplaten invloed hebben op de gezondheid op onze gezondheid? Ja! In plaatmateriaal zoals OSB of spaanplaat worden vaak lijmstoffen gebruik die luchtverontreinigingen kunnen veroorzaken binnenshuis. Een bekende giftige lijmstof is formaldehyde. Dit kan slijmvliesontsteking veroorzaken van ogen en oren, evenals irritatie van de keel, misselijkheid, hoofdpijn en ademhalingsproblemen. Houten (constructie)platen met het Blauwe Engel certificaat hebben een lage emissie van deze lijmstoffen.

De voordelen van producten met dit certificaat, zoals de ESB plus plaat, zijn: lage emissie, hout van duurzaam beheerde bossen en geen nadelige gevolgen voor de gezondheid in de leefomgeving.

Sentinel Haus Instituut (SHI)

Het Sentinel Haus Instituut is een kennis- en marktleider op het gebied van gezond wonen met als doel gezondere gebouwen tot de standaard te maken. Sinds 2007 zijn er met succes meerdere duizenden bouwprojecten begeleid en is er een zeer hoog niveau van aanbestedings- en planningscompetentie ontwikkeld.

Elk vermeld product wordt gecontroleerd aan de hand van de strikt gespecificeerde Sentinel-criteria voordat het op het portaal wordt vermeld. Alle aanbevolen bedrijven ondergaan veeleisende controles en kwalificatiemaatregelen, zodat bouwers er zeker van kunnen zijn dat ze een gezond en duurzaam bouwproduct integreren. De informatie die door de experts van het Sentinel Huis Instituut is gecontroleerd, komt uit betrouwbare getuigschriften van erkende testinstituten en maakt een veilige uitvoering van bouwprojecten met hoge gezondheids- en milieukwaliteitscriteria mogelijk.

Qualitätssiegel Nachhaltiges Gebäude (QNG)

Het QNG-keurmerk is een Duits overheidskeurmerk voor gebouwen. Dit is een keurmerk voor nieuwbouw die zich richt op duurzaamheid op elk vlak. Enkele criteria waar naar gekeken wordt bij het toewijzen van dit keurmerk zijn de gehele levenscyclus van een gebouw, klimaatbescherming en recycling. Een van de verplichte voorwaarden om in aanmerking voor dit keurmerk te komen, is dat verontreinigende stoffen in bouwmaterialen vermeden worden. Onze Phonestar geluidsisolatieplaten zijn QNG gecertificeerd.